Chuyên đề phân môn Lịch sử cấp quận: “ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC PHÂN MÔN LỊCH SỬ 9 THEO HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỌC SINH”
Thực hiện kế hoạch năm học 2024 - 2025, chiều ngày 4/12/2024, trường THCS Phúc Đồng tổ chức chuyên đề cấp quận phân môn Lịch sử 9 bộ sách Cánh diều do cô giáo Đào Thị Khanh - giáo viên giảng dạy bộ môn Lịch sử - tổ trưởng tổ KHXH - trực tiếp giảng dạy. Nhà trường thật vinh dự được đón đồng chí Nguyễn Văn Sẵn chuyên viên phòng giáo dục phụ trách phân môn Lịch sử, các đồng chí là cán bộ quản lí các nhà trường và hơn 40 thầy cô giáo giảng dạy phân môn lịch sử đại diện cho hơn 20 trường THCS trên địa bàn quận Long Biên đến dự.
Lịch sử là một môn học mang tính nhân văn có vị trí quan trọng trong việc giáo dục toàn diện nhân cách của học sinh, không những giúp con người hiểu biết về quá khứ, kết nối với hiện tại mà còn tạo nền tảng cho sự phát triển trong tương lai. Thông qua phân môn này sẽ giúp học sinh thấy được quá trình phát triển của một đất nước, một dân tộc mà rộng hơn là cả một xã hội loài người. Qua đó các em hiểu hơn về truyền thống tốt đẹp của dân tộc, có lòng tự hào về non sông đất nước. Đồng thời từ đó, các em có những biểu hiện đúng đắn đối với quá trình học tập, xây dựng và bảo vệ tổ quốc.
Trong những năm gần đây, vấn đề dạy và học Lịch sử đang thu hút sự quan tâm, chú ý của toàn xã hội với nhiều câu hỏi được đặt ra đòi hỏi phải tìm hướng giải quyết như: Vì sao học sinh không thích học phân môn Lịch sử? Làm thế nào để khơi dậy hứng thú học tập phân môn Lịch sử của học sinh? Làm thế nào để biến những số liệu, sự kiện lịch sử vốn khô khan trở nên sinh động gần gũi và vận dụng từ kiến thức lịch sử rút ra được bài học trong cuộc sống? Để làm được điều này cả người dạy và người học đều phải thay đổi tư duy nhận thức đối với phân môn Lịch sử.
Chính vì điều đó, được sự phân công của phòng GD&ĐT quận Long Biên, cùng với mong muốn chia sẻ kinh nghiệm với các trường bạn trong quận, trường THCS Phúc Đồng đã tổ chức chuyên đề cấp quận phân môn Lịch sử lớp 9. “Đổi mới phương pháp dạy học phân môn Lịch sử 9 theo hướng phát triển năng lực học sinh qua bài dạy minh họa: Khu vực Mĩ La Tinh và Châu Á từ năm 1945 đến năm 1991 (tiết 1)" Bộ sách Cánh diều tại lớp 9A3 trường THCS Phúc Đồng.
Tiết dạy chuyên đề phân môn Lịch sử tại lớp 9A3
Mở đầu tiết học, để tạo tâm lí hứng khởi sẵn sàng tâm thế lĩnh hội kiến thức, cô giáo Đào Thị Khanh đã tổ chức cho học sinh thực hiện trò chơi lật mảnh ghép, mỗi mảnh ghép được lật là một phần của tấm bản đồ Mĩ La Tinh được gợi mở. Phần mở đầu bài học đã đem lại đến sự hào hứng, thích thú cho các em học sinh muốn tìm hiểu rõ hơn về khu vực Mĩ La Tinh.
Hoạt động khởi động sôi nổi, hấp dẫn
Bước vào hoạt động hình thành kiến thức mới, với phương châm lấy “Học sinh là trung tâm”, cô Khanh đã hướng dẫn các em tự giác, chủ động lĩnh hội, cập nhật kiến thức thông qua các hoạt động học tập: nêu vấn đề, giải quyết vấn đề, thuyết trình, thảo luận nhóm,… kết hợp với đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, sử dụng các đoạn phim ngắn một cách sinh động, hiệu quả. Từng hoạt động được diễn ra một cách nhịp nhàng, các em học sinh luôn trong tâm thế chủ động sẵn sàng tìm tìm hiểu, tiếp cận kiến thức một cách cầu thị. Các kiến thức phân môn lịch sử tưởng như khô khan nhưng dưới sự hướng dẫn nhiệt tình, tỉ mỉ, khoa học của cô giáo Đào Thị Khanh đã trở nên mới mẻ, hấp dẫn đến bất ngờ.
Các hoạt động diễn ra nhịp nhàng, lôi cuốn, hấp dẫn.
Hoạt động vận dụng được áp dụng một cách sáng tạo, học sinh làm bài qua ứng dụng Plicker để kiểm tra đáp án trắc nghiệm khách quan nhanh gọn, hiệu quả, chính xác. Qua hoạt động này cô giáo còn hướng dẫn học sinh chinh phục cách làm dạng bài trắc nghiệm nhiều đáp án và trắc nghiệm đúng sai một cách dễ dàng. Đặc biệt các em còn được thử sức mình trong vai trò là hướng dẫn viên du lịch với kĩ thuật phòng tranh để giới thiệu về đất nước, con người Cu- ba và tình hữu nghị giữa hai nước Việt Nam - Cu ba. Với cách làm này, các em đã có những phần trình bày tự tin và sôi nổi vì bản thân vừa được tự tìm hiểu tri thức, lại vừa được rèn kỹ năng nói trước tập thể. Hoạt động vận dụng kết thúc bằng cách thể hiện sáng tạo của nhóm 4 qua tiết mục múa linh hoạt, uyển chuyển “Những người bạn Cu- ba trên đường Hồ Chí Minh” gây ấn tượng và sự thích thú đối với các thầy cô giáo tham dự chuyên đề.
Tiết mục múa “Những người bạn Cu- ba trên đường Hồ Chí Minh”
Giờ dạy chuyên đề đã được Phòng giáo dục và đồng nghiệp chuyên môn đánh giá cao. Điều đó là nhờ sự chỉ đạo sát sao của Ban giám hiệu, sự hỗ trợ nhiệt tình của tổ, nhóm chuyên môn cũng như sự chuẩn bị rất chu đáo của cô giáo Đào Thị Khanh. Qua tiết dạy, cô Khanh đã cho thấy sự chỉn chu về chuyên môn và thái độ làm việc nghiêm túc, cầu thị đáng học hỏi. Giáo án điện tử với nhiều hình ảnh, đoạn phim phục vụ thiết thực cho bài dạy thể hiện sự đầu tư công phu. Cô giáo đã đi theo đúng hướng Chương trình giáo dục phổ thông năm 2018 theo hướng phát triển năng lực, phẩm chất cho HS, thay vì chú trọng việc “Học sinh học được gì?” chuyển thành “Học sinh làm được những gì?”. Trong tiết dạy, cô giáo đóng vai trò tổ chức, hướng dẫn học sinh thực hiện các hoạt động để chiếm lĩnh kiến thức đồng thời tạo cho tiết học được diễn ra một cách thoải mái, nhẹ nhàng, không gò bó, không áp lực. Qua đó cô không chỉ cung cấp cho các em học sinh những kiến thức chuyên môn về lịch sử thế giới mà cô còn lan tỏa tới học sinh niềm đam mê lịch sử nước nhà. Tiết chuyên đề thật sự hữu ích, để lại ấn tượng tốt đẹp đối với giáo viên và học sinh.
Ban giám hiệu, đồng nghiệp tặng hoa chúc mừng.
Tác giả: Nguyễn Thị Tỉnh